Klasa IIA: Notatka (Sąsiedzi Rzeczypospolitej w XVII w.)

Notatka w rozwinięciu posta










Rosja

a) władcy:
-Iwan IV Groźny (1530-1584),
-Michał Romanow,
-Piotr I Wielki (1682-1725);
b) konflikty: -wojna z Rzeczpospolitą- zwycięstwo Rosji i przejęcie przez nią części Ukrainy, -wojna północna (1700-1721)- zwycięstwo nad Szwecją w bitwie pod Połtawą (1709) i uzyskanie dostępu do Bałtyku;

c) reformy: -Rosja przyjęła w pełni kształt monarchii absolutnej, -rozbudowanie i unowocześnienie armii, -rozwój miast, rzemiosła i handlu, -zwiększenie uprawnień mieszczan, -stworzenie nowych organów centralnych, -podporządkowanie cerkwi i szlachty carowi, -możliwość zrobienia kariery w wojsku i administracji dla ludzi zdolnych, którzy nie wywodzili się z możnych rodów.

Monarchia Pruska

a) Władcy:
Hohenzollernowie
Fryderyk Wilhelm
b) Konflikty W roku 1657 roku zwolnienie z zależności lennej łączącej dotąd Prusy Książęce z Królestwa Polskim. W polityce wewnętrznej Fryderyk Wilhelm również odniósł sukces, łamiąc opór opozycji w Brandenburgii i Prusach. Uzyskał także zgodę na wprowadzenie stałych podatków. Pozwoliło to na utrzymywanie stałej armii. Sprawy gospodarcze i handlowe zostały ściśle podporządkowane potrzebom militarnym państwa. Hohenzollernowie na mocy pokoju kończącego wojnę trzydziestoletnią, Brandenburgia uzyskała wschodnią część Pomorza Zachodniego, między częścią szwedzką ze Szczecinem a polskim Pomorzem Gdańskim ( Prusami Królewskimi). W zamian za odstąpienie Szwedów podczas ich najazdu na Rzeczpospolitą.

c) Reformy W polityce wewnętrznej Fryderyk kontynuował politykę budowy monarchii absolutnej, opierając się głównie na wojsku. Królestwo Pruskie stało się państwem o charakterze militarnym, którego potęga wojskowa i znaczenie polityczne zwiększało się w XVIII w. W 1701r. Elektor brandenburski Fryderyk I Hohenzollerm koronował się na króla Prus. Udział w zwycięskiej wojnie północnej pozwolił Królestwu Pruskiemu zająć będącą w rękach szwedzkich część Pomorza Zachodniego razem ze Szczecinem oraz z wyspami Wolin i Uznam.

Turcja

a) Władcy

- Sulejman Wspaniały (1520-1566)
- Sułtan Mehmed IV (1648-1687)
b) Konflikty Turcy ustanowili ekspansję w Europie atakując przy tym Wenecję , Austrię i Polskę. Zakończyło się to klęską dla Turcji pod Wiedniem podczas próby zdobycia go (1683r.) 1699r. pokój na którego mocy Habsburgowie otrzymali prawie całe Węgry z Siedmiogrodem , a Polska odzyskała utracone wcześniej tereny.

c) Reformy Z powodu rozkładu gospodarczego w XVII w. w drugiej jego połowie zostały przeprowadzone reformy których konsekwencją było wzmocnienie władzy sułtana oraz reorganizacja armii. Wznowiona została ekspansja w Europie przez Sułtana Mehmeda IV

Szwecja

1.Władcy:

-Gustaw II Adolf (1611-1632)

-Karol XII (1697-1718)

2.Wojny:

-potop Szwedzki (1655-1660)

 Wojna z Danią i Rosją.

 Wynik: Klęska Szwecji.

 Władca: Gustaw II Adolf

-wojna północna (1700-1721)

 Wynik: Klęska Szwecji (utracenie Pomorza zachodniego ze Szczecinem na rzecz Prus,

Inflanty na rzecz Rosji oraz została pozbawiona mocarstwowej pozycji w Europie).

 Władca: Karol XII

3.Reformy:

-centralizacja Władzy Państwowej (parlament- przedstawiciele szlachty, mieszczanie, duchowieństwo i chłopi)

 Władca: Gustaw II Adolf

-luterański kościół szwedzki został podporządkowany władzy królewskiej

 Władca: Gustaw II Adolf

-rozwój gospodarczy (manufaktury produkujące broń)

 Władca: Gustaw II Adolf